Terug Raad voor Maatschappelijk Welzijn

Op grond van artikel 37 van de Algemene Verordening Gegevensbescherming dient het lokaal bestuur over een functionaris voor gegevensbescherming te beschikken. Het lokaal bestuur werkt hiervoor samen met het Provinciebestuur Oost-Vlaanderen. Door de wijziging van de functionaris voor gegevensbescherming dient een nieuwe samenwerkingsovereenkomst afgesloten te worden waarin de aanstelling van de nieuwe functionaris voor gegevensbescherming opgenomen staat.

Aan de raad voor maatschappelijk welzijn wordt gevraagd de wijziging van de functionaris voor gegevensbescherming goed te keuren.

Sinds 1 januari 2023 is het inburgeringstraject in Vlaanderen uitgebreid met een vierde pijler: het participatie- en netwerktraject. Dit traject biedt nieuwkomers de kans om hun sociaal netwerk te versterken en te verbreden. Concreet gaat het om initiatieven zoals buddyprogramma’s, vrijwilligerswerk en kennismakingsstages in samenwerking met lokale besturen en organisaties. Het doel is dat elke nieuwkomer, aansluitend bij eigen interesses en noden, volwaardig kan participeren in de samenleving.

De Vlaamse overheid engageert zich om via AMIF-middelen en Vlaamse cofinanciering (2023-2028) regionale organisatienetwerken op te richten. Deze netwerken stimuleren gezamenlijke acties tussen lokale besturen en organisaties om participatie- en netwerktrajecten breed uit te rollen.

Huidige situatie in Aalter: Beperkt aanbod en onduidelijke communicatie

Een bezoek aan de website van de gemeente Aalter toont aan dat de inspanningen om de vierde pijler concreet te maken uiterst beperkt zijn. Momenteel vinden we informatie over praattafels, het buddyproject en enkele andere losse initiatieven terug. Hoewel sommige van deze initiatieven waardevol zijn, schieten ze tekort om aan de decretale verplichtingen te voldoen. Het aanbod blijft te eenzijdig en biedt geen brede waaier aan participatiemogelijkheden, zoals vrijwilligerswerk of kennismakingsstages, die nieuwkomers de kans geven om hun netwerk duurzaam uit te breiden.

Waarom het huidige aanbod niet voldoet

Naast de beperkte communicatie is het belangrijk om stil te staan bij de structurele tekortkomingen van het huidige aanbod in Aalter. Een analyse van de bestaande initiatieven toont aan waarom deze niet volstaan om de decretale verwachtingen rond de vierde pijler te realiseren.

Initiatieven bij en door het lokaal bestuur: 

•    Praatpunt:

Slechts één moment per week,  maandag van 13.30 u tot 15.30 waardoor niet iedereen kan deelnemen. Dit beperkt de toegankelijkheid.

Praattafels biedt een oefenkans voor mensen die al een basiskennis Nederlands hebben, maar is niet geschikt voor wie nog niet voldoende taalvaardig is.

Duur en intensiteit: Met slechts twee uur per week wordt het traject erg lang. Voor nieuwkomers die hun inburgeringstraject snel willen afronden, vormt dit een aanzienlijke drempel.

De formule waarbij mensen samen rond de tafel zitten is niet voor elke inburgeraar geschikt.  Voor sommigen is een meer actieve aanpak nodig waarbij ze via concrete activiteiten hun netwerk kunnen uitbreiden.

•    Buddyproject:

Dit vraagt een engagement van één jaar. Voor veel nieuwkomers is dit moeilijk omdat ze onzeker zijn over hun verblijf of mogelijk verhuizen.

Hoewel de buddywerking op zich goed werkt, mist het de nodige flexibiliteit om mensen met wisselende situaties tegemoet te komen.

•    Bermmeester-project:

Dit is te individueel gericht en biedt weinig kansen om Nederlands te oefenen of een breder netwerk uit te bouwen.

•    Project Miriam:

Dit project ligt momenteel stil door een gebrek aan personeel, waardoor er geen verdere ondersteuning of participatiemogelijkheden worden geboden.

•    Sportieve vrijwilliger:

Dit initiatief betreft slechts één namiddag tijdens de zomervakantie, wat onvoldoende is om als duurzaam participatietraject te gelden.

Bovenstaande uiteenzetting toont aan dat de suggesties op de webpagina 'Word vrijwilliger bij het lokaal bestuur' tijdelijk en periodegebonden zijn, en daardoor ontoereikend. Het beperkte aantal contactmomenten biedt onvoldoende gelegenheid om het Nederlands te oefenen en een netwerk uit te bouwen. Dit maakt het traject onnodig lang zonder concrete vooruitgang voor de nieuwkomers. Bovendien is de informatie op de website erg hoogdrempelig: 

•    Moeilijk taalgebruik dat niet is afgestemd op de doelgroep.

•    Doorverwijzingen naar algemene gemeentelijke diensten die niet relevant zijn voor participatietrajecten.

•    Een link naar een lijst met verenigingen, zonder dat deze verenigingen effectief op de hoogte werden gebracht van de vierde pijler of hun mogelijke rol daarin.

Tot slot wordt ook verwezen naar de vele sterke verenigingen in Aalter. Echter, deze verenigingen zijn vaak niet vertrouwd met de vierde pijler en de rol die zij hierin kunnen spelen. Daarnaast hanteren veel verenigingen specifieke inschrijvingsmomenten, waardoor het voor nieuwkomers moeilijk is om later in het jaar nog aan te sluiten. De lange lijst met verenigingen op de website biedt bovendien weinig houvast, wat het voor nieuwkomers extra uitdagend maakt om hun weg hierin te vinden.

Onvoldoende inzet en gemiste kansen

Naast het beperkte aanbod en de ontoegankelijke communicatie, is het verontrustend dat Aalter ervoor gekozen heeft om niet deel te nemen aan  de referentieregio Gent. Via oproep 41 en oproep 60 werden middelen vrijgemaakt om netwerkmedewerkers aan te stellen die ondersteuning bieden bij de opstart van regionale netwerken en het uitrollen van gezamenlijke acties.

Door niet in te stappen in het regionetwerk, laat Aalter niet alleen kansen liggen om extra expertise en middelen aan te trekken, maar boycot het ook onrechtstreeks de participatiekansen van nieuwkomers. Dit belemmert mensen in hun inburgeringstraject en kan zelfs hun vooruitgang blokkeren, aangezien een succesvol participatietraject een voorwaarde is voor het behalen van het inburgeringsattest.

Aanbevelingen voor het gemeentebestuur

Het is duidelijk dat Aalter haar inspanningen aanzienlijk moet opvoeren om de decretale verplichtingen na te komen. 

De vierde pijler is niet alleen een verplichting, maar ook een kans voor Aalter om sociale cohesie te versterken en het dorpsgevoel te verrijken. Laten we deze kans grijpen en samen bouwen aan een warme, inclusieve gemeente voor iedere Aalternaar.