2024_CBS_00382 - Collegebeslissing betreffende het opleggen van lasten bij toepassing van de afwijkingsregels van stedenbouwkundige voorschriften

Gelet op de Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening van 15 mei 2009 en zijn wijzigingsbesluiten;

Gelet op het omgevingsvergunningsdecreet van 25 april 2014 en latere wijzigingen, meer bepaald artikel 15 §1 dat stelt dat het college van burgemeester en schepenen voor zijn ambtsgebied in eerste administratieve aanleg is bevoegd voor volgende aanvragen van: 1° de gemeentelijke projecten, 2° andere gevallen dan deze waarvoor de Vlaamse regering of deputatie bevoegd is;

Gelet op het instrumentendecreet van 26 mei 2023; dat 2 nieuwe verplichte lasten werden opgenomen in het instrumentendecreet:

• eventuele lasten opgelegd door de gemeenteraad bij de vrijgave van een woonreservegebied
• lasten gekoppeld aan de toepassing van afwijkingsregels, nl. de aanvragen met toepassing van de basisrechten zonevreemde constructies en zonevreemde functiewijzigingen;

dat in kader van het vergunningenbeleid dit verankerd is in het omgevingsvergunningsdecreet, meer bepaald:

'artikel 75, §1 4° de lasten bij toepassing van de volgende afwijkingsregels van stedenbouwkundige voorschriften van titel 4, hoofdstuk 4, van de Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening:
a) de afwerkingsregel conform artikel 4.4.3 van de Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening;
b) de basisrechten voor zonevreemde constructies conform artikel 4.4.10 tot 4.4.20 van dezelfde codex;
c) de zonevreemde functiewijzigingen conform artikel 4.4.23 van dezelfde codex.';

Overwegende dat lasten verplichtingen zijn bij het verlenen van een omgevingsvergunning die aan de aanvrager worden opgelegd; dat lasten kunnen opgelegd worden in natura en/of financieel; dat ze tot doel hebben ruimtelijke ingrepen proportioneel te compenseren en vinden hun oorsprong in het voordeel dat de begunstigde haalt uit de verlening van de vergunning;

Overwegende dat lasten steeds redelijk moeten zijn en in verhouding tot het vergunde project; dat de last uitvoerbaar moet zijn zonder de tussenkomst van een derde (bv. toelating, overeenkomst, vergunning);

Overwegende dat indien men een financiële last wenst te heffen hiertoe een stedenbouwkundige verordening dient opgemaakt te worden; dat de inkomsten moeten bestemd worden voor ruimtelijk beleid;

Overwegende dat het stellen van een last dient gepaard te gaan met het opleggen van een verplichte financiële waarborg; dat de grootte van de waarborg bepaald wordt om de geraamde kostprijs van de werken te dekken; dat op deze manier de Vlaamse Regering de Lokale Besturen oplegt om in te zetten op een lastenbeleid ter realisatie van de beleidsdoelstellingen;

Overwegende dat het niet uitvoeren van de lasten wordt gekoppeld aan het verval van de omgevingsvergunning; dat het werken met lasten een manier is om ruimtelijke ingrepen proportioneel te compenseren en een instrument is in het kader van de bouwshift van de Vlaamse overheid;

Overwegende dat de regelgeving in werking trad op 1 januari 2024; dat geen overgangsbepalingen worden voorzien; dat voor omgevingsvergunningsaanvragen ingediend voor 1 januari 2024 de regelgeving ook van toepassing is;

Overwegende dat in Aalter geen stedenbouwkundige verordening is opgemaakt waarbij financiële lasten worden vastgelegd; dat op heden, invulling gevend aan de verplichting vanuit het Instrumentendecreet, derhalve enkel kan gewerkt worden met lasten in natura;

Overwegende dat men, bij de bepaling van de lasten, prioriteiten wenst te stellen om het openruimte gebied in te richten en terug naar een open ruimte te brengen wanneer een (landbouw)exploitatie niet langer uitgebaat wordt; dat hiermee rekening houdende voor Aalter volgende type lasten worden voorgesteld:

• het wegnemen van aanwezige menselijke ingrepen ten behoeve van de voormalige landbouwexploitatie
  • stapelplaatsen en/of parkeerplaatsen
  • afsluitingen
  • buitenverlichting
  • andere
• het (deels) ontharden van de site
• het aanplanten van bomen
• het wegnemen van overwelfde grachten
• het aanplanten van hagen
• aanleggen van amfibiepoelen/drinkpoelen;

Overwegende dat voor de verschillende lasten een gekoppelde waarborg dient voorzien te worden; dat volgende financiële waarborgen worden voorgesteld:

1. Het wegnemen van aanwezige menselijke ingrepen:

• stapelplaatsen en/of parkeerplaatsen - 50 euro per m²
• afsluitingen - 50 euro per lopende m
• buitenverlichting - 50 euro per verlichtingspunt
• andere - 50 euro per lopende meter, per m² of stuk

2. Ontharding

• per volle schijf van 100 m² weg te nemen verharding (ongeacht of ze waterdoorlatend is) wordt een waarborg gevraagd van 500 euro met een minimum van 500 euro

3. Aanplanten van bomen

• per boom dient een waarborg van 60 euro te worden voorzien
• de aanplant dient te gebeuren met een plantmaat 10/12
• een minimale onderlinge plantafstand van 10 m, met uitzondering van knotwilgen waar 5 m is toegelaten, dient te worden gehanteerd
• de toegelaten soorten worden opgenomen in bijlage 'Lijst streekeigen bomen'

4. Wegnemen van overwelvingen 

• het wegnemen van inbuizingen en het herstel van het opengrachtensysteem - 40 euro per lopende meter

5. Aanplanten hagen

• per lopende meter haag dient een waarborg van 10 euro te worden voorzien
• er dient een gemengde haag met een hoogte van 60 à 80 cm te worden aangeplant
• per lopende meter dienen minstens 5 planten voorzien te worden
• de toegelaten soorten worden opgenomen in bijlage 'Lijst streekeigen bomen en struiken voor hagen'

     6. Aanleggen van amfibiepoelen/drinkpoelen

• per aan te leggen poel wordt een waarborg gevraagd van 500 euro;

Overwegende dat, wanneer er in het aanvraagdossier voldoende elementen zijn opgenomen om te voldoen aan het herstel van het open landschap, er louter nog een aanplant zal worden opgelegd als last; dat op deze manier een rechtsgeldige beslissing wordt genomen;

Overwegende dat in het kader van rechtszekerheid het niet aan te raden is om voorbij te gaan aan de verplichting tot het opleggen van lasten;

Overwegende dat op basis van de verschillende soorten lasten per dossier kan beoordeeld worden, welke last/lasten dient/dienen opgenomen te worden bij de desbetreffende omgevingsvergunningsaanvraag;