Gelet op het decreet van 18 juli 2003 betreffende het integraal waterbeleid;
Gelet op het verzameldecreet Omgeving van de Vlaamse regering van 26 april 2019;
Gelet op het gemeenteraadsbesluit van 20 december 2021 betreffende de goedkeuring van het meerjarenplan 2022/1 2020 – 2025 van het lokaal bestuur;
Gelet op de collegebeslissing van 16 mei 2022 betreffende de opmaak van een hemelwaterdroogteplan voor het grondgebied Aalter;
Gelet op de collegebeslissing van 9 januari 2023 betreffende de goedkeuring van de lastvoorwaarden, raming en gunningswijze voor de opdracht 'Opmaak van een hemelwaterdroogteplan voor het grondgebied Aalter;
Gelet op de collegebeslissing van 6 maart 2023 betreffende de goedkeuring van de gunning van de opdracht 'Opmaak van een hemelwaterdroogteplan voor het grondgebied Aalter' aan studiebureau Antea Belgium;
Gelet op het feit dat de Vlaamse regering conform het beleidsplan Blue Deal aan de lokale besturen een voldoende ambitieus hemelwater- en droogteplan (HWDP) vraagt op te maken met aandacht voor een geïntegreerd en gebiedsdekkend klimaatrobuust watersysteem en een hemelwaterhuishouding niet alleen gericht op afvoer maar met aandacht voor vasthouden van water, waterschaarste en multifunctionele oplossingen waarbij zowel het openbaar als privaat domein in rekening dient te worden genomen;
Gelet op de startvergadering voor de opmaak van het hemelwaterdroogteplan van 1 juni 2023 samen met de stakeholders (brandweer, Provincie Oost-Vlaanderen, Administratie Wegen en Verkeer, rioolbeheerder Farys, de VMM en het polderbestuur van de Wagemaekersstroom), het lokaal bestuur en studiebureau Antea;
Gelet op de ambitievergadering van 24 augustus 2023;
Gelet op de visievergadering van 13 september 2023;
Overwegende dat voor de opmaak van de hemelwater- en droogteplannen een blauwdruk werd uitgewerkt door de Coördinatiecommissie Integraal Waterbeleid, CIW goedgekeurd door de Vlaamse overheid in september 2021; dat deze blauwdruk de vereisten beschrijft waaraan een HWDP zowel inhoudelijk als procesmatig moet voldoen ;
Overwegende dat het lokaal bestuur bij de opmaak van het hemelwaterdroogteplan wenst in te zetten op algemene principes van Lansink (afstroom vermijden, hergebruik, infiltratie, buffering en vertraagde afvoer) en de daaraan gelinkte oplossingen op grotere schaal; er wordt niet gefocust op micro-oplossingen; concreet worden o.a. volgende doelstellingen nagestreefd:
Overwegende dat in het HWDP vooreerst een algemene visie met actiepunten voor een duurzaam hemelwater- en droogtebeheer dient te worden opgesteld; dat voor Aalter werd gekozen een visie per typologie: woonkernen, buitengebied en industrie-/kmo-zones, afzonderlijk uit te werken;
Overwegende dat de algemene visie en actiepunten kunnen worden samengevat als volgt:
Actiepunt 1 | De gemeente sensibiliseert haar inwoners tot het loskoppelen van hun verharde oppervlaktes van de riolering. Om zo minder druk op het riolering- en bekenstelsel te bekomen. Dit via subsidie of sensibiliseringsacties. |
Actiepunt 2 | De gemeente bekijkt welke publieke gebouwen in aanmerking komen tot afkoppeling. |
Actiepunt 3 | Er wordt gekeken naar win-wins op het gebied van bovengronds ontkoppelen van openbare verharding via wadi’s, speeltuininrichting, bufferzones, .. . Zeker in de woonkernen, waar veel druk ligt op de ruimte. |
Actiepunt 4 | Voor bemaling in woonkernen, past de gemeente de cascade toe zoals de VMM het voorschrijft. |
Actiepunt 5 | De opties voor een sondegestuurde bemaling in woonkernen worden bekeken. |
Actiepunt 6 | Door met meer collectieve voorzieningen te werken probeert de gemeente een balans te vinden tussen de wateropgave en de ruimte voor industrie optimaal te benutten. |
Actiepunt 7 | De gemeente sensibiliseert landbouwers over peilgestuurde drainage. Deze vorm kan er meer voor zorgen dat er minder wat wordt afgevoerd en er meer water ter plaatse kan blijven. |
Actiepunt 8 | De gemeente probeert om in het buitengebied zo veel mogelijk woningen af te koppelen, naast sensibiliseren kan dit ook aan de hand van het opleggen in de vergunning. Bijvoorbeeld bij grote percelen, wat in het buitengebied vaker het geval is. |
Actiepunt 9 | De gemeente analyseert haar wegen in het buitengebied. Het lokaal bestuur zet in op de aanleg van trage wegen, zo kunnen er meer zachte verbindingen gemaakt worden voor wandelaars en fietsers, een tweesporenpad zorgt ervoor dat sluipverkeer wordt vermeden. |
Actiepunt 10 | De gemeente zet in op het vrijwaren van watergevoelige gebieden en valleigebieden. Daar wordt ruimte voor water voorzien. |
2. Hergebruik
Actiepunt 11 | De gemeente evalueert de waternood op haar grondgebied en kijkt waar strategische regenwatervoorraden interessant kunnen zijn om met haar eigen technische dienst te gebruiken. |
Actiepunt 12 | De gemeente start een pilootproject met het monitoren van haar eigen regenwaterputten. Zodoende kan er de dagen voor een hevige bui het waterpeil nog verlaagd worden op grote pieken op te vangen. |
Actiepunt 13 | Er wordt met de lokale economie en de verantwoordelijke ambtenaar bekeken of er binnen Aalter opportuniteiten zijn voor waterdelen tussen bedrijven. |
Actiepunt 14 | De gemeente zal via de raad voor lokale economie ook waterinitiatieven delen die de Vlaamse Overheid aanbiedt. |
3. Infiltratie
Actiepunt 15 | De gemeente bundelt de gegevens van de infiltratieproeven op haar grondgebied. Door deze beschikbare gegevens te verwerken, is er zonder veel kosten een beter beeld op de infiltratiecapaciteit. |
Actiepunt 16 | De gemeente zet in op het activeren van burgers om te ontharden. Dit kan door subsidies, acties, challenges, het VK Tegelwippen, wijkbudgetten, ... |
Actiepunt 17 | De gemeente zet zelf ook verder in op het ontharden van voetpaden en grote verharde oppervlaktes in de kernen. Dit heeft naast een invloed op de waterhuishouding ook een positieve impact op hitte en droogte. |
Actiepunt 18 | In industriezones wordt gezocht naar mogelijke alternatieven voor de klassieke infiltratievoorzieningen. |
Actiepunt 19 | De gemeente zal watergevoelige gebieden in het buitengebied met extra aandacht behandelen zodat zij hun waterbergend, infiltrerend vermogen niet verliezen. |
4. Bufferen en vertraagd afvoeren
Actiepunt 20 | De gemeente zet in op bufferende maatregelen in het woongebied door het aanleggen van buffergrachten in het straatprofiel of door in te zetten op stuwen en het ophouden van water in haar bestaande grachten. |
Actiepunt 21 | De gemeente kijkt naar buffermogelijkheden op sportvelden, wat vaak als volledig verharde oppervlakte wordt aangesloten op de riolering. |
Actiepunt 22 | De gemeente zet in op het aanleggen van bufferbekkens met hergebruiksfunctie op de randgebieden waar industrie naast elkaar liggen |
Actiepunt 23 | De gemeente neemt kennis van de locaties voor buffering die in het hemelwater- en droogteplan worden aangeduid. |
Actiepunt 24 | De gemeente kijkt waar het beheer op maat van de gracht kan worden toegepast. |
5. Afvoeren naar RWA
Actiepunt 25 | Aalter vraagt meer frequent de gegevens op van de overstorten, om de inspanningen van de aanleg van riolering en eventuele knelpunten aantoonbaar te maken. |
Overwegende dat vervolgens de algemene visie ruimtelijk wordt getoetst per deelzone: per deelzone worden de gerealiseerde en geplande projecten samengevat; een aantal resterende knelpunten en opportuniteiten per deelzone worden opgesomd; voorstellen worden digitaal op kaart ingetekend (ontharding – aanleg riolering – herinrichting – aanleg bufferbekken- verwijderen van overwelvingen - behoud valleigebieden, ..) en worden een aantal cases verder uitgewerkt;
Overwegende dat op grondgebied Aalter 10 deelzones werden geselecteerd:
Overwegende dat volgende opportuniteiten en knelpunten in het HWDP worden aangehaald en een voorstel verder wordt uitgewerkt:
Deelzone 1: Slabbaertbeek O370
Case 1 | Slabbaartsbeek (O370): Plaatsen van stuw in de Drongengoedweg of in line bekken in de Westvoordestraat |
Case 2 | Maldegemseweg: ontharding ter hoogte van de Knokkebaan |
Case 3 | Hooglangedonkbeek (O371): herprofilering waterloop door de provincie |
Case 4 | Plaatsen van stuwen op Wagemakersbeek (O447) tegen droogte en wateroverlast |
Case 5 | Herinrichting Eekloseweg voorbij centrum Ursel met ruimte voor water en vernieuwen duiker Wagemaekerstroom onder de weg. |
Case 6 | Openleggen koker Driesbeek/Gottebeek (O343) en aanleggen van infiltratiegrachten ter hoogte van vliegveld |
Case 7 | Berdelenbuisbeek (O362): aanleg buffervijver of verbreding bedding beek en afkoppelen van twee overstorten. |
Case 8 | Vermazing Berdelenbuisbeek (O362) en Hooglangedonkbeek (O371): bestaande toestand evalueren en optimaliseren |
Case 9 | Berdelenbuisbeek (O362): afkoppelen van twee overstorten waaronder overstort Kneukelstraat |
Case 10 | Vermazing Hollebeek (O349) en Berdelenbuisbeek (O362) ter hoogte van de Ameldonkdreef en plaatsen van stuwen in de Hollebeek ter hoogte van Stekelhoek – herwaardering valleigebied (buffer) – herprofileren baangracht Stekelhoek |
Case 11 | Openleggen van Woestijnebeek (O348) in kader van ontwikkeling industrieterrein Moerakker |
Case 12 | Openleggen en herstellen Gottebeek (O343) ter hoogte van Wessegem |
Case 13 | Valleien van de Driesbeek/Gottebeek (O343) en Leensvoorbeek (O338): ruimte voor water in de valleigebieden |
Case 14 | Grachten Fatimastraat en Charlestonstraat opnemen in Light statuut |
Case 15 | Buffering in laaggelegen weides aan de Brielbeek (O353)- herwaardering valleigebied |
Case 16 | Ophouden van en ruimte geven aan water aan de Kwade Stroom (O356), Zeilschootbeek (O359), Lakebuis (O364) en Galgeveldbeek (O375) |
Case 17 | Wijkadaptatie in zandig Aalter (Ter Venne, Ter Walle, Molenkouter, Staalputstraat, Sint Gerolflaan, Leegweg) conform het inrichtingsproject Vaartlaan en Pontweg |
Case 18 | Grachten inventariseren in Kanaalzone Zuid en herinrichten als infiltratiegrachten |
Case 19 | Lakeland: onderzoek naar collectieve buffering bij herinrichting Venecolaan |
Case 20 | Ketelbeek O332: Inlaat Bellemstraat naar riolering afsluiten (case aan te passen !!) |
Case 21 | Aanleg van een gescheiden riolering de Warande, Molenstraat, Hoge Kouter , Keltenlaan |
Case 22 | Meandering op de Ketelbeek tussen spoorweg en Bellemdorpweg met natuurlijke inrichting oevers |
Case 23 | Bosheide: Bovengemeentelijke optimalisatie collector Aquafin |
Case 24 | Loveld: Openmaken van ingebuisd grachtenstelsel waar nog aanwezig en herinrichting van bepaalde straten |
Case 25 | Herinrichting Museumstraat als ‘Klimaatstraat’ |
Case 26 | Opwaarderen Dorpsplein Bellem |
Case 27 | Bufferbekken langs de Bellembeek (O317) ter hoogte van de E40 |
Case 28 | Inlaat aan de Zwalmloop (O477), Cijnstraat, Biesemveldstraat en terugslagkleppen op overstort te Poeke |
Case 29 | Vermijden van bebouwing in vallei Neerschuurbeek (O471) en vermijden van drainage |
Case 30 | Plaatsen stuwen en herprofileren baangrachten in de Nevelestraat |
Overwegende dat het HWDP dient te worden gedragen door en in samenspraak te worden opgemaakt met alle betrokken stakeholders: waterloopbeheerders, rioolbeheerders, brandweer, provinciale diensten, diensten Vlaams gewest;
Overwegende dat het hemelwaterendroogteplan na advies van de stakeholders definitief wordt vastgesteld en ter goedkeuring aan de gemeenteraad dient te worden voorgelegd;Akkoord te gaan met de visie en actiepunten voorgesteld in het hemelwater- en droogteplan en deze te ondersteunen.
Kennis te nemen van de casestudie en akkoord te gaan deze verder te onderzoeken.
Kennis te nemen van het Hemelwater- en droogteplan van Aalter en het plan in afwachting van de adviezen van de externe stakeholders voorlopig vast te stellen.
Het hemelwater- en droogteplan voor advies voor te leggen aan de externe stakeholders.